De Bookies over Turkse presidentsverkiezingen: Erdogan weer favoriet!

De online beste odds bookmakers gingen er eerder vanuit dat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan deze maand de herverkiezing in Turkije zou winnen. 

Er zijn momenteel echter peilingen die aangeven dat Kemal Kilicdaroglu de ervaren politicus zou kunnen vervangen.

Turkije staat aan de vooravond van de meest spannende Turkse presidentsverkiezingen sinds Erdogan in 2014 aan de macht kwam.

De voormalige premier, wiens verkiezingsapparaat zijn AKP-partij meer dan twee decennia aan de macht heeft gehouden, was ooit de duidelijke favoriet om in functie te blijven. Na de eerste stemronde is hij wederom favoriet, nadat hij net niet genoeg stemmen haalde om de eerste ronde te winnen (49.5%). 

De presidentsverkiezingen in Turkije gaan naar een tweede ronde nadat Erdogan comfortabel beter presteerde dan zijn belangrijkste rivaal, Kemal Kılıçdaroğlu, maar er net niet in slaagde de 50%-drempel te halen die nodig was om een ​​tweede ronde te vermijden.

De 69-jarige conservatieve zittende partij verwarde de voorspellingen van opiniepeilers en zijn seculiere rivaal om de eerste ronde van de cruciale verkiezingen van het land te winnen, met een score van 49,51% tegen de 44,88% van Kılıçdaroğlu, met nog een klein aantal buitenlandse stemmen om te tellen. De run-off vindt plaats op 28 mei.

Turkse Presidentsverkiezingen 2023.

Dit moet je weten:

*Opmerking: Laatste odds update: 26/05/2023

Met name Britse bookmakers waren er zo zeker van dat Erdogan een nieuwe termijn zou krijgen dat er niet eens een specifieke andere kandidaat op de relevante gokmarkten was. De gokfans konden daarom alleen wedden op de overwinning van Erdogan of op "een andere kandidaat".

Maar de peilingen van de president zijn sterk gedaald sinds de grote aardbevingen in Turkije dit jaar aan meer dan 50.000 mensen het leven hebben gekost en een alarmerend gebrek aan veiligheidsbouwnormen voor in het hele land aan het licht hebben gebracht. En dit heeft ervoor gezorgd dat zijn kansen slechts enkele dagen na de stemming zijn verslechterd, volgens weddenschappen.

Op 14 mei 2023 vond de eerste stemronde van de Turkse verkiezingen plaats en de verkiezingscampagne in Turkije is momenteel in volle gang. Turkse stemgerechtigden buiten Turkije hebben al hun stem uit kunnen brengen.

Erdogan heeft de afgelopen jaren geprobeerd zich als een internationaal staatsman te te profileren, vooral in de context van de Russische invasie van Oekraïne, maar ook in het bemiddelen in de nasleep van de Nagorno-Karabag conflicten tussen Armenië en Azerbeidjan. Maar er zijn gebeurtenissen thuis die de 69-jarige wel eens van het veld zouden kunnen duwen.

• ongebreidelde inflatie,
• Onrust aan de Syrische grens
• en beschuldigingen van de erosie van de democratie onder Erdogan voeden de onrust.

Dit alles, in combinatie met de gruwelijkheden van de recente aardbevingen, betekent dat kiezers op zoek zijn naar een alternatief voor wat ze gewend zijn geraakt.

En de online bookmakers hebben nu hun gokmarkten voor politieke weddenschappen veranderd als het gaat om de vraag: “wie wordt de volgende Turkse president?”

Turkse verkiezingskansen - up-to-date

Update 18 mei: Nieuwe odds voor de Turkse presidentsverkiezingen

Het falen om een meerderheidswinnaar te produceren in de Turkse presidentsverkiezingen betekent dat kiezers het opnieuw moeten doen op 28 mei.

Erdogan was dicht bij het behalen van het magische aantal en verwacht hier de overwinning te behalen. Maar de campagne van Kilicdaroglu is niet dood, en zijn aanhangers hopen Erdogan-kiezers ervan te overtuigen om van kant te wisselen in de komende veertien dagen.

Desalniettemin zijn politieke weddenschapssites van mening dat Erdogan nu de overhand heeft. Aan de vooravond van de verkiezingen was de president een outsider met kansen van 2.2 om zijn baan te behouden, terwijl Kilicdaroglu de favoriet was met kansen van 1.62.

Nu de stemmen zijn geteld, is de is de quote van Erdogan gedaald tot ongeveer 1.2, wat suggereert dat hij een kans van 83,3% heeft om te winnen.

Deze kansen zijn bijna net zo hoog als de 1.17 oddsdie sommige bookmakers aanboden aan het begin van het jaar, toen het leek alsof niemand Erdogan kon tegenhouden bij zijn herverkiezing.

Kilicdaroglu heeft daarentegen zijn kansen zien stijgen tot 6.5. Dat is een dramatische stijging en laat zien hoezeer de bookmakers en de peilingen het deze keer mis hadden.

UPDATE 10 mei: Terugtrekking Muharrem İnce 

De Turkse politieke arena werd gisteren opgeschrikt door het onverwachte nieuws dat Muharrem İnce zich terugtrekt als kandidaat voor de presidentsverkiezingen. İnce, 59 jaar oud en lid van de belangrijkste oppositiepartij, nam deze beslissing slechts enkele dagen voor de verkiezingsdatum van aanstaande zondag.

Het aftreden van İnce kan de positie van de belangrijkste oppositieleider Kemal Kılıçdaroğlu versterken. Het is onduidelijk hoeveel impact dit zal hebben op de verkiezingsresultaten, maar de verschuiving in de machtsverhoudingen binnen de oppositiepartij kan een doorslaggevende rol spelen bij het beïnvloeden van de kiezers.

Volgens de politieke beste bookmakers is Erdogan momenteel de underdog voor een overwinning bij de Turkse presidentsverkiezingen in 2023 met 2.20.

Zijn kansen zijn binnen een week verschoven van 2,10 naar 2,20, wat suggereert dat zijn kansen nog eens met 2% zijn gedaald. Deze weddenschappen van Erdogan suggereren nu dat hij slechts 45,5% kans heeft om de titel als staatshoofd te behouden.

Voor Kilicdaroglu daarentegen worden nu odds tussen 1,65 en 1,75 aangeboden voor het winnen van de presidentsverkiezingen in Turkije, wat overeenkomt met een kans van 57-62%.

En dat is een enorme sprong vergeleken met de Turkse verkiezingsvoorspelling en de weddenschappen van 4,00 die een Britse gokaanbieder in januari 2023 nog aanbood voor de gokmarkt: "een andere kandidaat" op het winnen van de verkiezingen in Turkije in 2023. Alleen in de afgelopen week al is het winstpercentage van Kilicdaroglu met 2% gestegen.

Er zijn de afgelopen vijf maanden talloze gebeurtenissen geweest die hebben geleid tot deze verschuiving in winkansen. Het aanvankelijke winstpercentage voor Erdogan was ongeveer 120, wat duidt op een verkiezingsoverwinning van meer dan 85%. Destijds weerspiegelden deze Erdogan-kansen nog steeds de peilingen die in 2022 werden waargenomen, waarin Erdogan herhaaldelijk gemakkelijk elk van de drie kanshebbende CHP-kandidaten versloeg.

Volgens Politico - het een goede bron voor politieke kwesties en ontwikkelingen - is het de eerste keer in 20 jaar dat Erdogan zijn aura van onoverwinnelijkheid heeft verloren. En op dit moment ziet de Turkse verkiezingsvoorspelling er bijna naar uit dat de belangrijkste oppositiepartij - Kilicdaroglu's Republikeinse Volkspartij (CHP) - zich kan voorbereiden op de regering.

Hoe Turkse presidentsverkiezingen werken

De presidentsverkiezingen in Turkije vinden parallel aan de parlementsverkiezingen plaats. De meer dan 60 miljoen kiezers van het land gaan naar de stembus om voor of tegen president Erdogan te stemmen, die het land sinds 2014 regeert.

Het Turkse kiesstelsel volgt het Franse presidentiële kiesstelsel, waarin er een eerste stemming is , die vervolgens overgaat in een tweede stemming als geen enkele kandidaat meer dan 50% van de stemmen krijgt.

Bij de laatste Turkse presidentsverkiezingen in 2018 won Erdogan bij de eerste stemming met 52,6% van de 50 miljoen uitgebrachte stemmen. Zijn grootste rivaal, Muharrem Ince, kreeg destijds slechts 30,6% van de stemmen. Kilicdaroglu is de huidige leider van het belangrijkste oppositieblok dat de 'Alliance of the Nation’ ofwel, de Nationale Alliantie wordt genoemd en de meest waarschijnlijke kandidaat om deze keer met Erdogan te wedijveren voor de eerste plaats. Deze zes partijen worden bij de stembus vertegenwoordigd door de CHP of de İYİ. Dat betekent dat het voor Turkse kiezers gemakkelijker zou kunnen worden om tegen de regering te stemmen.

Uit peilingen in maart 2023 bleek dat de AKP van Erdogan een opiniepeilingsvoordeel had van 32,8% , terwijl de CHP 27,6% had  . Rekening houdend met de andere partijen in beide coalities wordt het echter een nek-aan-nekrace. Uit een recente TAG-peiling bleek zelfs dat Kilicdaroglu 8,6 procentpunten voorsprong had op Erdogan en de CHP-leider met 51% goedkeuring. Dat zou voldoende zijn om het Turkse presidentschap in de eerste verkiezingsronde veilig te stellen.

Huidige hindernissen en problemen voor Erdoğan

De president wordt momenteel geconfronteerd met de grootste electorale crisis van zijn politieke carrière - en het is niet alleen de toppositie die hem zorgen baart. Want kiezers gaan op 14 mei ook hun stem uitbrengen voor de Tweede Kamerverkiezingen.

De People's Alliance leidt in ongeveer de helft van de peilingen die concurreren met de Nationale Alliantie, terwijl een derde groep - de Labour and Freedom Alliance - tot 10% van de parlementaire stemmen zou kunnen winnen. De Labour and Freedom Alliance stelt echter geen presidentskandidaat voor, en Kilicdaroglu zal die stemmen dan waarschijnlijk verenigen. Dit betekent ook dat er momenteel een aantal interessante weddenschappen zijn voor de komende Turkse verkiezingen van 2023. 

Inflatie van de Turkse Lira

In augustus 2022 heeft de centrale bank onverwacht de rente verlaagd naar 13%, ondanks een stijging van de prijzen, een dalende lira en een onevenwichtige lopende rekening. Tussen september en december van vorig jaar heeft de centrale bank de rente al met 5 procentpunten verlaagd. Het tarief bleef sindsdien op 14% staan, tot vorige maand. Economen zeggen dat de stijgende inflatie in Turkije wordt aangewakkerd door de onorthodoxe overtuiging van president Recep Tayyip Erdogan dat hoge financieringskosten leiden tot hogere prijzen - het tegenovergestelde van wat de gevestigde economische theorie zegt. De regering hoopt de rentetarieven te verlagen om de productie en export te stimuleren, in een poging om een overschot op de lopende rekening te bereiken. De lira had ook voor de oorlog in Oekraïne al heel veel van haar waarde verloren vanwege dit beleid. Sinds 2020 gerekend wordt het totale waardeverlies van de lira zelf geschat op rond de 86%. 

Het Westen benadert Turkije momenteel met de nodige voorzichtigheid, zich ervan bewust dat Rusland een soort bondgenoot is, en het verzet van Turkije tegen de toetreding van Zweden tot de NAVO heeft voor opschudding gezorgd. Mocht Erdogan zijn positie als premier echt kwijtraken, dan is het moeilijk te voorspellen in welke richting het land zich zal ontwikkelen.

De bevolking van Turkije wil stabiliteit en de zekerheid dat rampen zoals de aardbevingen niet zullen worden verergerd door slechte regelgeving. Stijgende brandstof- en voedselprijzen staan ​​ook op de agenda, want door de hevige inflate van de Turkse lira is het leven voor de gewone man of vrouw bijna onbetaalbaar. En de stem van de Turkse kiezers zal waarschijnlijk ook dienen als controle op de reactie van de regering op de aardbeving.

"Van nu af aan betekenen de verkiezingen de aardbeving", vertelde een senior AKP-insider onlangs aan Politico. 

En dat is waarschijnlijk niet helemaal verkeerd wat betreft de verkiezingsprognose van Turkije: Erdogan was premier van 2003 tot 2014 en is sindsdien president. Maar het vertrouwen in zijn regering is tanende en de aardbevingsramp heeft de situatie helaas alleen maar verergerd, terwijl Kilicdaroglu een andere weg naar de gewenste welvaart lijkt te bieden.

De pandemie van Covid-19 en de Russische invasie van Oekraïne hebben de wereldeconomie gedestabiliseerd en er zijn veranderingen gaande in democratieën over de hele wereld.

De VS stemden in 2020 tegen Trump en vorig jaar volgde Brazilië. Australië heeft zijn conservatieve leiders in de steek gelaten en het VK zal de Tories waarschijnlijk in 2024 afstaan ​​na meer dan tien jaar aan de macht te zijn geweest.

Erdogan is dus blijkbaar niet immuun voor veranderingen onder de kiezers, ook al leidt hij het grote verkiezingsapparaat van Turkije. Vier maanden geleden zou een overwinning voor de Nationale Alliantiee ondenkbaar en zelfs een grote schok zijn geweest. Maar nu enkele tekortkomingen van de AKP aan het licht zijn gekomen, is zo'n verkiezingsoverwinning een zeer reële mogelijkheid geworden.