Welk land gaat de EU verlaten?

Gokwebsites geven Italië de hoogste kans om het volgende land te zijn dat de Europese Unie verlaat, maar een snel referendum over dit onderwerp wordt niet verwacht. Onlangs is er echter een nieuwe uitkomst toegevoegd aan de politieke weddenschapsmarkt. Sinds het Verenigd Koninkrijk zich in januari 2020 van de handelsblok afscheidde, heeft geen enkele staat de EU verlaten, en de neiging tot afscheiding is laag gebleven. Het Verenigd Koninkrijk heeft na de Brexit te maken gehad met aanhoudende problemen in verband met zijn nieuwe handelsrelatie met de EU, heeft twee premiers afgezet en heeft geen politieke stabiliteit in Noord-Ierland weten te bereiken.

Verdere kwesties met betrekking tot migratie, voedselstandaarden en handelsovereenkomsten met andere landen hebben de uitdagingen blootgelegd van een EU-lid dat ervoor kiest om onafhankelijk verder te gaan. Dit heeft gokbedrijven doen geloven dat zelfs Italië niet snel zal proberen de unie te verlaten, ondanks dat het nog steeds als het meest waarschijnlijke land wordt beschouwd om dat te doen.

De nieuwste weddenschappen op de EU

De betere bookmakers hebben een alternatieve optie toegevoegd aan de markt over welk land als volgende de EU zal verlaten. Met kansen van 1/7 suggereren ze dat er een 87,5% kans is dat geen enkel land ervoor kiest om dit vóór 31 december 2025 te doen. Ondertussen blijft Italië het meest waarschijnlijk om de unie te verlaten als het land een stemming zou houden.

Italië is de favoriet sinds de verkiezing van de rechtse premier Giorgia Meloni in september 2022, hoewel ze velen in Rome heeft verrast door een nauwere relatie met de EU aan te gaan dan verwacht. De oorlog van Rusland in Oekraïne heeft ook invloed gehad op de kansen. Hongarije is bijvoorbeeld snel gestegen op de lijst, terwijl premier Viktor Orban zich verzet tegen westerse leiders in oppositie tegen Russische agressie.

Polen is daarentegen verder op de lijst gezakt, aangezien het land nauwere banden smeedt met de EU en Oekraïne. Een golf van EU-landen heeft de afgelopen maanden ingestemd met het sturen van tanks, munitie en medische benodigdheden naar Oekraïne om het land te helpen zich te verdedigen tegen Rusland. Dit heeft ertoe geleid dat landen als Duitsland, Denemarken en Zweden zich stevig binnen de unie hebben verankerd. Hoewel de unie wordt getest, lijkt het onwaarschijnlijk dat deze in de komende jaren zal fragmenteren als gevolg van de agressie van Rusland. De EU, gesteund door Amerika, blijft een redelijk solide entiteit, maar de gokbedrijven houden altijd in de gaten wie de volgende zou kunnen zijn om te vertrekken. 

Hier kijken we naar de landen waarvan de politieke bookmakers denken dat ze de EU zouden kunnen verlaten. En welke weddenschappen er mogelijk zijn. (let op, dit is alleen ter informatie, want in Nederland is het wedden op politiek etc niet toegestaan. Alleen reguliere sportweddenschappen zijn toegestaan. Kijk hiervoor bij de door ons aanbevolen beste odds bookmakers van Nederland).

Geen Uittreding Vóór 2026 Odds

Gokbedrijven hebben hun kansen op een vers vertrek uit de EU vóór Nieuwjaarsdag 2026 verlaagd. Dat is logisch. De oorlog van Rusland in Oekraïne heeft regeringen gedwongen na te denken over nationale veiligheid boven vermeende noties van soevereiniteit, en de EU heeft zich grotendeels verenigd. Met odds van 1.13  (dat er dus géén land uit de EU stapt) zullen deze kansen naar alle waarschijnlijkheid alleen maar verder dalen.

Italië uit de EU Odds

Gokkers die willen wedden op het volgende EU-land dat de unie verlaat, hebben zich voornamelijk gericht op Italië en Griekenland. De kansen voor Italië daalden in september toen Meloni aan de macht kwam, maar sindsdien zijn ze niet verder gedaald. Meloni speelt een slim spel en werkt binnen de EU om haar kern doelen te bereiken, met name het verminderen van migratie in Italië. Er wordt beweerd dat de EU "naar rechts zwenkt", maar niet in die mate dat het zal uiteenvallen. In plaats daarvan realiseren rechtse leiders zich dat het beter is om de unie naar hun beeld te hervormen dan deze te verlaten.

Griekenland uit de EU Odds

Griekenland was voorheen de favoriet op deze markt, en gokkers hebben meer weddenschappen geplaatst op het vertrek van Griekenland uit de EU (37%, 2.7 in odds) dan op welk ander land dan ook. Echter, de centrumrechtse premier Kyriakos Mitsotakis, die onlangs de verkiezingen in Griekenland heeft gewonnen, wil dat de EU helpt bij het financieren van omheiningen om migranten uit het land te houden. Hij heeft het geld van de EU nodig om zijn beleidsbeloften te handhaven, dus zal niet snel streven naar het ontbinden van de unie. De odds zijn dan ook opgelopen tot 11.00.

Oostenrijk uit de EU Odds

Op de derde plaats op de lijst van mogelijke EU-afscheiders staat Oostenrijk, waaruit blijkt dat drie op de tien mensen openstaan voor het verlaten van de unie als ze de kans krijgen. Dit heeft bijgedragen aan het verlagen van de odds (en dus vergroten van de kans) voor Oostenrijk, van 15.00 naar een nieuwe prijs van 13.00. Een toename van pro-Russische politici in Oostenrijk heeft het land de afgelopen maanden enigszins getest, en in maart liepen rechtse parlementsleden weg tijdens een toespraak van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, waarbij ze beweerden dat het de neutraliteit van het land beïnvloedde.

Tsjechië uit de EU Odds

Vorig jaar steunde 54% van de Tsjechen een duidelijk "ja" om in de Europese Unie te blijven, en in januari koos het land voor Petr Pavel in de presidentsverkiezingen. Pavel is een voormalig voorzitter van de NAVO en heeft nauwe banden met Europa. Echter, premier Andrej Babis leidt de populistische ANO 2011-partij in het Tsjechische parlement en er is sluimerende onrust over wat het land krijgt van zijn EU-lidmaatschap. Desondanks lijkt het met kansen van 13.00  op gok-apps onwaarschijnlijk dat Tsjechië op korte termijn de unie zal verlaten.

Polen uit de EU Odds

Evenzo is het bijna ondenkbaar dat Polen de handels- en veiligheidsbescherming van de EU zou opgeven wanneer Rusland probeert op te rukken naar zijn grenzen. Met kansen van 14.00 verwachten de bookmakers niet dat Polen solo zal gaan. Niettemin heeft de Poolse premier Mateusz Morawiecki zich aangesloten bij de Hongaarse Orban om de laatste migratiedeal van de EU te blokkeren. Dit is zeker geen harde grens voor Polen, maar ze proberen wel hun kracht uit te oefenen. Met de Nieuwe regering van Donald Tusk die op 12 december 2023 is aangetreden lijkt het echter voorlopig niet waarschijnlijk dat Polen verder de kant van een EU-exit op gaat.

Hongarije uit de EU Odds

Terwijl Polen probeert invloed uit te oefenen op de EU van binnenuit, bestaat er een zeer reële mogelijkheid dat Hongarije uit de unie stapt. Het land is een nettobegunstigde van miljarden euro's uit het lidmaatschap van de EU, maar heeft conflicten gehad met Brussel over kwesties met betrekking tot homoseksualiteit en LGBT-rechten. Premier Orban is niet tevreden met de inspanningen van de EU om het Hongaarse populisme te beteugelen via financiële maatregelen, en hij staat geenszins stevig aan de kant van het Westen als het gaat om Rusland. Met odds van 17.00 is er een reële kans dat de odds van Hongarije om de EU te verlaten binnenkort dalen.  En dit is ondanks de dwarse opstelling van Orban op de Europese top in december 2023, waar hij weliswaar geen veto uitsprak over de lidmaatschapskandidaatstelling van Oekraïne en Moldavië, maar wel zijn veto gebruikte om de extra oorlogsgelden aan Oekraïne te dwarsbomen. Toch blijven de odds zo hoog, omdat Hongarije financieel erg afhankelijk blijft van de Europese subsidies, en toegang tot de Europese Markt. Het alternatief met Rusland ziet de regering ook niet zitten, hoe kritisch ze ook zijn op de EU. 

Kansen op een Nexit: Nederland

Het verkiezingsprogramma van de PVV zegt dat er een bindend referendum moet komen over Nexit, alle buitenlandse hulp moet worden stopgezet, diplomatieke betrekkingen met landen met shariawetgeving moeten worden verbroken, de Nederlandse ambassade in Israël moet verhuizen naar Jeruzalem, de integratie tussen het Nederlandse en Duitse leger moet worden beëindigd, militair materieel mag niet langer naar Oekraïne gaan, lidstaten van de EU moeten al hun veto-bevoegdheden terugkrijgen, geen verdere toetredingen tot de EU, enzovoort. Interessant genoeg erkent het wel dat de Russische invasie van Oekraïne verkeerd was, maar dat kan ook gewoon een verkiezingstactiek zijn geweest.

Hoeveel daarvan daadwerkelijk het beleid van de Nederlandse regering zal worden, is de grote vraag. Het hangt sterk af van welke coalitie wordt gevormd. Dat zal waarschijnlijk veel onderhandelingen en veel tijd vergen. De bookmakers hebben hun odds in ieder geval niet aangepast sinds de verkienzingen van november 2023: Deze staan onveranderd hoog op 21.00

Grappige EU-uitgangsnamen voor de 27 overgebleven lidstaten

Enkele mogelijke namen voor het verlaten van de EU voor de 27 overgebleven lidstaten zijn (de meesten werken het beste als je ze in het Engels uitspreekt): Oustria (Oostenrijk), Byegium (België), Finxit (Finland), Czech-out (Tsjechië), Portu-gone (Portugal) en Italeave (Italië). Deze creatieve en humoristische alternatieven weerspiegelen ze toch ook het groeiende anti-EU-sentiment en daarmee gepaard gaande politieke verschuivingen in de lidstaten.